Özellikle şu sıcak havalarda telefonunuz sıcaklık uyarısı vererek bir kere de olsa çat diye kapanmış ya da ısındığı için yavaşlamıştır. Peki neden ısınan elektronik cihazlar performans kaybediyor olabilir?
Sıcaklık, hiçbir elektronik cihaz için iyi bir şey olarak görülmez.
Karmaşık gibi görünse de aslında basit bir cevabı var!
Elektronik cihazlar, sıcaklık artışına karşı duyarlıdır.
Yani akıllı telefonlarımız, bilgisayarlarımız, sandığımızdan çok daha akıllı. Bu sıcaklık ve atmosfer değişiminin farkına varan cihazlar, bunun farkına iç yapısında kullanılan malzemelerle varıyorlar.
Tabii ki her cihaz için aynı şeyi söyleyemeyiz. Fakat çoğunlukla sistemin mantığı böyle işliyor.
Yarı iletken bileşenlerin sıcaklığa olan hassasiyetinin temel bir sorun olduğunu bilin.
Transistörler gibi yarı iletkenler, sıcaklık arttıkça daha fazla termal gürültü üretiyor. Bu ise elektriksel sinyallerin netliğini ve doğruluğunu etkileyebiliyor. Ve işte kaçınılmaz son! Cihazın performansı olumsuz etkileniyor.
Termal yönlendirme ise elektronik bileşenlerin iç direncini artırıyor. Artan iç direnç, bileşenlerin verimliliğini azaltıyor ve daha fazla enerji tüketimine neden oluyor. Bu durum hâliyle daha fazla ısı üretimine yol açıyor. Burada da bir kısır döngü oluşuyor ve cihazın performansı giderek düşüşe geçiyor.
Devamlı olarak ısınma ve soğuma döngüleri, malzemelerin kafasını karıştırıyor.
“Nasıl yani?” demeden önce hemen açıklayalım. Bir ısınıp bir soğuyan döngüde olan cihazın bileşenlerindeki malzemeler genleşiyor ve daralıyor. Bu termal stres, lehim bağlantılarının zayıflamasına, kırılmasına sebep oluyor. Bu da hiç istemeyeceğimiz o düşük performansı doğuruyor.
Aslında teknolojinin az geliştiği dönemlerde bu performans kayıplarından söz edebilirdik. Çünkü şu an piyasadaki elektronik cihazlar, aşırı ısınmayı önleyen throttle mekanizmalarıyla üretiliyorlar. Yani cihaz, çok ısındığı anda kendi kendine bir savunma mekanizması oluşturarak bir müddet soğumasını sağlıyor.
Bu mekanizmalar, cihazın performansını otomatik olarak düşürüp sıcaklığı kontrol altında tutuyorlar.
Mesela iPhone kullanıcıları, telefon şarj olurken %80’de takılı kalmasından oldukça şikâyetçi. Bu durum da aslında tamamen bu koruma mekanizmasıyla alakalı. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi edinmek için aşağıdaki içeriğimize tıklayabilirsiniz.
Telefonlar Şarj Olurken Neden Bazen %80’de Takılıp Kalıyor? Bu Özelliği Nasıl Kapatabileceğinizi de Anlattık!
Ve son olarak, uzun süre sıcaklığa maruz kalan cihazların iletkenliği azalıyor ve performansı düşüyor. Ne yazık ki bunun tamamen önüne geçilebilecek teknoloji henüz geliştirilmedi. Bunun için kendiniz, cihazınızın ömrünü uzatmak için termal yönetim sistemine uyabilirsiniz.
