Ren geyiklerinde dikkatinizi çeken bir şey oldu mu? Mesela gözleri… Kış aylarında gözlerinin maviye dönmesinde çok ilginç bir sebep var!
Ren geyiklerinin gözleri, mevsime bağlı olarak sıra dışı bir renk değişimi gösteriyor.
Bilim insanları da ren geyiklerinin gözlerindeki bu büyüleyici mavi rengin, zorlu çevresel koşullarda yiyecek bulmak için evrimleştiğini keşfetti. Peki ama yiyecek bulmakla mavi gözün ne ilgisi var?
Bilim insanları, ren geyiklerinin gözlerindeki mavi rengin nasıl evrimleştiğini araştırdı.
Bu bulgular, bu muazzam hayvanların yaşam stratejilerine dair önemli ipuçları sunuyor. Dartmouth College ve St. Andrews Üniversitesinden araştırmacılar, ren geyiklerinin kış aylarında gözlerinin neden altın rengine benzeyen sarıdan maviye döndüğünü inceledi.
Bu değişimin, zorlu çevresel koşullarda yiyecek bulma ihtiyacıyla doğrudan ilişkili olduğunu belirlediler. İyi ama nasıl?
Ren geyiklerinin gözlerinde, kedilerdeki gibi “tapetum lucidum” adlı özel bir doku bulunuyor.
Bu doku, karanlık ortamlarda ışığı artırarak gece görüşünü iyileştiriyor. Ancak ren geyiklerinin gözlerindeki tapetum lucidum, kışın Antarktika’nın karanlık ortamlarına uyum sağlamak amacıyla mavi renkte evrimleşmiş.
Araştırmalar, ren geyiklerinin çoğunlukla likenle beslendiğini ve bu likenlerin ultraviyole ışınları emdiğini gösteriyor. Gözlerindeki mavi tapetum lucidum dokusu da ultraviyole ışınlarını daha iyi algılamalarına olanak tanıyor.
Bu adaptasyon da ren geyiklerinin, kışın kar altında yiyecek ararken likenleri daha kolay bulabilmelerini sağlıyor.
Gözlerindeki mavi doku, ultraviyole ışınların yüzde 60’ını göze ileterek çevrelerini mor tonlarda görmelerine yardımcı oluyor. Ultraviyole ışınlarını yansıtan yüzeyler, ren geyiğine parlak görünürken emen yüzeyler karanlık olarak algılanıyor.
Bu özellik, ren geyiklerinin yiyecekleri uzaktan tespit etmelerine olanak tanıyor ve böylece kar altında yiyecek aramak için fazla enerji harcamak zorunda kalmıyorlar.
Kışın zorlu şartlarında hayatta kalmaları için oldukça mühim olan bu değişim, insanı etkileyen bir manzarayı da gözler önüne seriyor doğrusu.
